Foto www.poznan.ak.org.pl

W siedzibie Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu (AAPoz) gościliśmy prezesów oraz delegatów Parafialnych Oddziałów Akcji Katolickiej. Przedstawiciele POAK-ów Archidiecezji Poznańskiej, uczestniczyli w posiedzeniu Rady Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej. Więcej na temat Akcji Katolickiej Archidiecezji Poznańskiej – zobacz na stronie www.poznan.ak.org.pl

W ramach obchodzonego w Poznaniu, Międzynarodowego Dnia Archiwów w dniu 12 czerwca 2019 roku zostały wręczone „Nagrody im. prof. Stanisława Nawrockiego dla archiwistów województwa wielkopolskiego”. W ramach tegoroczne edycji nagrodzono następujących archiwistów:

• ks. dr Jarosław Wąsowicz SDB (Archiwum Salezjańskie Inspektorii Pilskiej) – w kategorii Nagroda Główna
• Jolanta Niezborała (Archiwum Państwowe w Poznaniu) – w kategorii nagroda za całokształt dorobku archiwalnego
• dr Magdalena Heruday-Kiełczewska (Zakład Archiwistyki IH UAM w Poznaniu) – w kategorii nagroda dla młodego archiwisty.

Ponadto przyznano dwa wyróżnienia:

• Edyta Pietrzak (Archiwum Państwowe w Kaliszu)
• Marek Szczepaniak (Archiwum Państwowe w Poznaniu Oddział w Gnieźnie).

Dodajmy, iż „Nagrody im. prof. Stanisława Nawrockiego dla archiwistów województwa wielkopolskiego”, zostały ustanowione 6 listopada 2017 r. Organizatorem każdorazowej edycji Nagród jest Wojewoda Wielkopolski we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu, Archiwum Państwowym w Poznaniu i Archiwum Archidiecezjalnym w Poznaniu. Należy zaznaczyć, iż jest to pierwsze tego typu wyróżnieniem w Polsce.

Małżonkowie przed sądem biskupiego oficjała poznańskiego w pierwszej ćwierci XV wieku, to tytuł najnowszej książki autorstwa dr Magdaleny Biniaś-Szkopek. Praca ta powstała na podstawie ksiąg konsystorza poznańskiego przechowywanych w Archiwum Archidiecezjalnym w Poznaniu. W słowie wprowadzającym czytamy: Urząd (officium), a przede wszystkim sąd (iudkium) konsystorski w średnio­wiecznej i nowożytnej Polsce skupiony był wokół oficjała, który w imieniu biskupa sprawował sądownictwo kościelne na terenie diecezji. Księgi konsystorskie prowadzo­ne przez oficjałów są niewyczerpanym wprost źródłem pełnym informacji dotyczą­cych różnych dziedzin życia wszystkich warstw społecznych. Noty zawierają dane o działaniach i konfliktach zarówno poszczególnych osób, jak i całych grup. Sądy kon­systorskie działające w stolicach diecezji to miejsca, gdzie urzędnicy przyjmowali pe­tycje, przesłuchiwali świadków, spotykając twarzą w twarz przybywające tu osoby, re­prezentujące różne grupy społeczne, spisywali sprawy niesporne i ostatecznie ferowali wyroki. Choć geneza oficjalatu sięga XIII wieku, w Polsce możliwości analizowania jego działalności otwierają się dopiero w wieku XV, gdyż z tego okresu pochodzi duża liczba źródeł wytwarzanych przez konsystorz. Urzędnicy biskupa w grupie różnora­kich procesów rozpatrywali również sprawy małżeńskie i to na wszystkich etapach przewodu sądowego.

W słowie wstępnym czytamy m.in.:

Ogromne podziękowania kieruję również w stronę grupy pracowników Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu…

Dziękujemy za miłe słowa!

W nawiązaniu do Statutów Synodu Archidiecezji Poznańskiej i przepisów dotyczących prowadzenia w Archidiecezji Poznańskiej ksiąg,  parafia rzymsko-katolicka pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy, św. Marii Magdaleny i św. Stanisława Biskupa w Poznaniu, przekazała do Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu ponad 300 jednostek archiwalnych, które po opracowaniu zostaną włączone do zespołu PA – Parafie Archidiecezji Poznańskiej.

Z kart historii parafii farnej w Poznaniu: dokładna data erekcji parafii św. Marii Magda­leny nie jest znana. Pa­rafia powstała niewątpli­wie krótko po wydaniu w r. 1253 przywileju loka­cyjnego miasta na lewym brzegu Warty. Patronat sprawowali kolejno: Ka­pituła katedralna (XIII w.), król Przemysław II (do r. 1296), Siostry Do­minikanki (do r. 1447), królowie polscy (do r. 1555), magistrat m. Po­znania (do r. 1939). Obecny kościół parafialny należy do najokazalszych pomników architektury barokowej w Polsce. Budowany był w lalach 1651-1701 przez Ojców Jezuitów według planów o. Bartłomieja Wąsowskiego. W 1939 r. Niemcy zamknęli kościół, zamieniając go na magazyn. W czasie walk o Po­znań w 1945 r. uległ on poważnemu zniszczeniu. W latach 1945-1949 trwały prace przy odbudowie świątyni. W latach 1945-1956 kościół farny spełniał funkcję prokatedry. W 1961 r. abp Antoni Baraniak dokonał, na mocy przy­wileju udzielonego przez Jana XXIII, koronacji obrazu Matki Boskiej Nie­ustającej Pomocy na prawie papieskim. W dniu 29 czerwca 2010 r. papież Benedykt XVI nadał kościołowi tytuł bazyliki mniejszej (Rocznik Archidiecezji Poznańskiej 1968, 2018).

W niedzielę 9 czerwca 2019 r.  odbyła się Msza św. połączona z udzieleniem sakry biskupiej ks. Szymonowi Stułkowskiemu. Z okazji konsekracji nowego Biskupa Pomocniczego Archidiecezji Poznańskiej, Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu przygotowało okolicznościową reprodukcję. Jest to fragmentu księgi liturgicznej: PONTIFICALE ROMANUM AD OMNES PONTIFICIAS CAEREMONIAS QUIBUS NUNC UTITUR SACROSANCTA ROMANA ECCLESIA ACCOMODATUM, zatwierdzonej przez Papieża Grzegorza XIII i wydanej w Wenecji w 1582 roku.

W ramach tegorocznego Międzynarodowego Dnia Archiwów w Poznaniu w dniu 7 czerwca 2019 roku w siedzibie Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu odbyła się konferencja „Popołudnie z dokumentem –  Zamki w Wielkopolsce”. Pomysłodawcą i organizatorem spotkania było Archiwum Państwowe w Poznaniu, które zaprosiło do współpracy dwie instytucję: Miejską Bibliotekę Publiczną w Koninie oraz Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu. Słowo powitania wygłosili: Ks. kan. Roman Dworacki (dyrektor Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu), Henryk Krystek (dyrektor Archiwum Państwowego w Poznaniu), Henryk Janasek (dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Koninie) oraz dr Przemysław Wojciechowski (moderator – Archiwum Państwowe w Poznaniu). Następnie zebrani wysłuchali następujących referatów:

• Zamki w średniowiecznych źródłach pisanych – prof. Tomasz Jurek (Instytut Historii PAN);
• Nieznane zamki wielkopolskie w świetle inwentarzy i źródeł rękopiśmiennych – Jerzy Łojko (Miejska Biblioteka Publiczna w Koninie);
• Zamek w Sierakowie w świetle archiwaliów – Robert Jędrzejczak (Muzeum Zamek Opalińskich w Sierakowie);
• Historia Góry Zamkowej w Gostyniu w świetle źródeł historycznych i archeologicznych – Maria Wawrzyniak;
• Zamek w Pyzdrach – Robert Michał Czerniak (Muzeum Ziemi Pyzdrskiej w Pyzdrach).

Ciekawy aspektem konferencji było wysłuchanie staropolskich opisów zamków w wykonaniu st. kustosza Mariusza Jankowskiego (Archiwum Państwowe w Poznaniu).

Spotkanie zakończyła promocja płyty CD/DVD: Źródła do dziejów zamków wielkopolskich do schyłku XVIII w. ze zbiorów Archiwum Państwowego w Poznaniu.

Studenci Uniwersytetu Trzeciego Wieku z Opalenicy

W dniu 23 maja 2019r. w ramach uroczystego zakończenia roku akademickiego 2018/2019, gościliśmy w Archiwum Archidiecezjalnym w Poznaniu,  studentów z Uniwersytetu Trzeciego Wieku (UTW) z Opalenicy.  Spotkanie składało się z dwóch części. W pierwszej części uczestnicy wysłuchali wykładu  Rektora UTW prof. zw. dr. hab. Stanisława Jankowiaka „Walka o władzę w Polsce w latach 1945 – 1947″. Drugą część, czyli zajęcia archiwalno – historyczne poprowadził Wicedyrektor AAPoz – ks. dr Jan Maria Musielak.

W dniu dzisiejszym gościem Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu był Ks. prof. Félix María Arocena Solano. Nasz gość jest profesorem na Uniwersytecie Navarry w Pampelunie (Hiszpania), a także profesorem wizytującym na Uniwersytecie Świętego Damazego w Madrycie. Ks. Profesor Félix María Arocena Solano przybył do Poznania na zaproszenie Wydziału Teologiczny UAM z wykładem: „WPROWADZENIE DO LITURGII MOZARABSKIEJ”. Prezentację archiwaliów oraz o historii Archiwum opowiedział Kustosz AAPoz – ks. dr Rafał Rybacki.

Źródło: teologia.amu.edu.pl oraz aap.poznan.pl

Muzeum Archidiecezjalne w Poznaniu, wystawa czynna: 10.05 – 26.06.2019 r.

Z okazji przypadającej w tym roku setnej rocznicy utworzenia Uniwersytetu Poznańskiego i realizowanego z tej okazji cyklu „Trzy filary Uniwersytetu Poznańskiego”, który ma za zadanie przybliżyć początki życia akademickiego w Poznaniu, dnia 10 maja 2019 roku w Muzeum Archidiecezjalnym w Poznaniu zostanie otwarta wystawa pt. Wokół obrazu Jana Matejki „Założenie Akademii Lubrańskiego”.

Pierwszy z trzech filarów – Akademia – utworzona została przez biskupa poznańskiego Jana Lubrańskiego w latach 1518-1519 i była drugą (po krakowskiej) szkołą akademicką w ówczesnej Rzeczpospolitej.

W roku 1886 Jan Matejko wykonał obraz, na którym uwiecznił scenę wręczenia biskupowi Janowi Lubrańskiemu aktu erygującego Akademię.

Oryginalne płótno oraz przedmioty, które towarzyszyły jego powstawaniu wraz z obiektami związanymi z biskupem Janem Lubrańskim oglądać można będzie w gmachu dawnej Akademii, który obecnie zajmuje Muzeum Archidiecezjalne.

W ramach wystawy będą eksponowane archiwalia z Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu.

Źródło i grafika: muzeum.poznan.pl